Mensen hebben de neiging zich anders te gedragen in een menigte. Psychologische mechanismen zoals hoeden, synchronisatie en sociale facilitatie verklaren dit. Anonimiteit, groepsdruk en de aanwezigheid van anderen beïnvloeden gedrag, en als u deze factoren begrijpt, kunt u eerlijke en nauwkeurige beoordelingen maken.
Er zijn tegenwoordig veel gruwelijke incidenten in het nieuws. Niet vragen, niet vertellen, seksuele aanvallen op kinderen, aanvallen op ouderen in bussen en vele andere verhalen doen ons ineenkrimpen. Deze gebeurtenissen wegen zwaar op onze gedachten en onthullen de donkere kant van de samenleving, maar als je mensen erover hoort praten nadat ze hebben plaatsgevonden, zeggen ze vaak iets over de persoon daarbinnen: “Hij is van nature een slecht persoon. Maar het is belangrijk om te onthouden dat het gedrag van een persoon niet alleen wordt beïnvloed door zijn interne krachten, maar ook door de omstandigheden en de omgeving om hem heen. Of andere mensen het nu bedoelen of niet, we worden beïnvloed door onze omgeving.
In de VS zie je vaak mensen zonder kleren door hun buurt paraderen op hun laatste lesdag of afstudeerdag, een gewoonte die je soms in Korea ziet. Natuurlijk ziet het er vanaf de zijkant gek uit, maar ze zijn niet allemaal gek. In een menigte doen mensen dingen die ze normaal niet zouden doen, en dit fenomeen wordt kuddegedrag genoemd. De letterlijke vertaling van de Koreaanse uitdrukking is ‘zelfinstorting’, wat betekent dat het zelf dat je gewoonlijk controleert, verdwenen is. Normaal gesproken houd ik mezelf onder controle, maar in een menigte wordt deze controle vaak losser. Een extreem voorbeeld van dit fenomeen van hoeden is te vinden in Manns onderzoek uit 1981. Hij bestudeerde de psychologie van mensen die vanaf de top van een gebouw toekeken terwijl ze hun voornemen aankondigden zelfmoord te plegen. Als er minder mensen beneden zijn, maken mensen zich zorgen over de mensen boven. Dit is ethisch en gezond verstand. Wanneer echter veel mensen kijken, dat wil zeggen in een menigte, laten de resultaten zien dat de houding van de menigte verandert en de persoon wordt aangemoedigd om te springen. Het kuddegedrag wordt ook beïnvloed door anonimiteit. De anonimiteit van de kudde blijkt uit de kwaadaardige opmerkingen over iemands dood. Zijn alle mensen die deze opmerkingen hebben geschreven persoonlijk in de problemen? De anonimiteit die hen reguleert, heeft hen in staat gesteld hun gebruikelijke zelf los te laten.
Bovendien leidt de kuddepsychologie er vaak toe dat mensen de normale sociale normen negeren. Waarom doen we dingen die we normaal niet zouden doen als we ons in een menigte bevinden? Het komt door de psychologische druk en het verlangen om zich te conformeren die individuen voelen in een groep. Individuen voelen een sterk identiteitsgevoel als lid van een groep, en als gevolg daarvan zijn ze meer geneigd zich te conformeren aan het gedrag van de groep. Dit kan een goede zaak zijn, maar het kan ook negatieve gevolgen hebben. Als er bijvoorbeeld gewelddadig gedrag plaatsvindt tijdens een vreedzaam protest, kan dit worden aangestuurd door de psychologie van de groep, en niet door het individu. Daarom moeten we de psychologische veranderingen begrijpen die plaatsvinden in menigten en herkennen hoe groepsmacht werkt.
Een ander gedragspatroon dat door onze omgeving wordt beïnvloed, is het hoeden. Het betekent letterlijk dat we de mensen om ons heen volgen. Het gehoorzamen en volgen van de wet, het op een beschaafde manier spreken en handelen zijn voorbeelden van conformiteit. Het afslachten van burgers in een oorlog is echter ook een voorbeeld van conformiteit. Zoals je kunt zien, zijn er zowel goedaardige als disfunctionele vormen van conformiteit. Een extreem voorbeeld van een disfunctionele groep is massale zelfmoord. In de Verenigde Staten ontaardde een eenvoudige sociale groep, opgericht door Jim Jones, in een massale zelfmoord waarbij 918 mensen zelfmoord pleegden door een overdosis pillen te nemen vanwege hun geloof in het einde van de wereld, wat toegeschreven wordt aan het fenomeen ‘als mijn buurman doet het, ik zal het ook doen” in plaats van op basis van religieuze overtuigingen. Er is een leuk en beroemd experiment dat laat zien hoe goed mensen kunnen synchroniseren: zet zeven studenten in een kamer en vraag ze een probleem op te lossen. Het probleem is heel eenvoudig. Je geeft ze drie regels, A, B en C, en vraagt ze de langste te nummeren. De lengtes van de drie lijnen zijn zo duidelijk te onderscheiden dat iedereen ze gemakkelijk kan raden, maar zes van de zeven proefpersonen spannen samen met de onderzoeker en zeggen allemaal hetzelfde verkeerde antwoord. De test is om te zien hoe goed het ene echte onderwerp kan coördineren met de andere zes. De vraag wordt twaalf keer herhaald en uit de resultaten blijkt dat maar liefst 12 procent van de mensen die dit minstens één keer doen, het daarmee eens is.
Je hebt waarschijnlijk gemerkt dat je vaak efficiënter bent met andere mensen dan wanneer je alleen bent. Bij het timen van een wielerwedstrijd was de laatste bijvoorbeeld beter dan de eerste, en als kinderen werd gevraagd een spelletje touwtrekken te spelen, was de laatste beter dan de eerste. Zelfs tijdens het joggen zijn mensen sneller als er iemand op een bankje zit. Gezamenlijk laten deze resultaten zien dat alleen al het feit dat er mensen om je heen zijn een positief effect heeft op je gedrag, een fenomeen dat bekend staat als sociale facilitatie. Aan de andere kant zijn er echter momenten waarop de aanwezigheid van andere mensen je minder efficiënt maakt dan wanneer je alleen bent, een fenomeen dat bekend staat als sociale inhibitie. Wanneer u bijvoorbeeld biljart speelt en er veel ogen op u gericht zijn, kunt u zich zenuwachtiger en beveriger voelen en daardoor slechter spelen dan normaal. Dit fenomeen komt vooral veel voor bij beginners, maar wordt ook waargenomen bij experts die beter spelen als er mensen in de buurt zijn. Als gevolg hiervan raken we opgewonden als er andere mensen in de buurt zijn en wordt ons gedrag dominanter dan normaal. Met andere woorden: mensen die goed zijn in biljarten spelen beter in het bijzijn van andere mensen, en mensen die slecht zijn in biljarten spelen slechter. Het fenomeen sociale facilitatie is een goed voorbeeld van hoe we het gedrag van anderen kunnen beïnvloeden door simpelweg aanwezig te zijn, ook al is het onbedoeld.
Hoeden, synchronisatie en sociale facilitatie zijn psychologische onderzoeken die aantonen dat de gedragspatronen van mensen veranderen als ze zich in een menigte bevinden. De kracht die de situatie van een persoon op hem of haar uitoefent, kan feitelijk zijn aard breken. Daarom is het belangrijk om, als je naar iemands gedrag kijkt en deze evalueert, te onthouden dat het niet alleen om hun innerlijke gemoedstoestand gaat, maar ook om de situatie op dat moment, en om niet overhaast te oordelen. Als het gaat om het begrijpen van menselijk gedrag, is het erg belangrijk om niet alleen rekening te houden met de persoonlijkheid van het individu, maar ook met omgevingsfactoren. Dit zal ons helpen eerlijkere en nauwkeurigere beoordelingen te maken.
Door deze sociale invloeden en psychologische mechanismen te begrijpen, kunnen we een betere samenleving creëren. Bovendien moeten we, op basis van dit inzicht, de achtergrond en oorzaken van de daden van anderen analyseren in plaats van deze simpelweg te veroordelen, en werken aan constructievere oplossingen. Een samenleving is immers de som der delen, en het gedrag van elk individu is nauw verbonden met de toestand van die samenleving.
