Van de oudheid tot nu hebben westerse kunstenaars de natuur op verschillende manieren geïnterpreteerd en in hun kunstwerken weerspiegeld. Daarbij zijn hun percepties en benaderingen van de natuur in de loop van de tijd en via verschillende denkrichtingen veranderd, van classicisme, romantiek, modernisme en hedendaagse ecologische kunst.
Door de eeuwen heen, van de oudheid tot de moderne tijd, hebben westerse kunstenaars kunstwerken gemaakt die gebaseerd zijn op de ‘natuur’, die niet alleen landschappen zoals bergen, rivieren en oceanen omvatten, maar ook individuele dieren, planten, het menselijk lichaam en de menselijke natuur. natuurlijke orde der dingen. In het Westen zijn verschillende denkrichtingen en kunsttheorieën ontstaan die betrekking hebben op de verschillende manieren waarop kunstenaars naar de natuur hebben gekeken. Deze denkscholen zijn geëvolueerd om niet alleen de natuur af te beelden, maar om deze te interpreteren volgens de filosofische ideeën en tijdsperioden van de kunstenaars.
Classicisme en romantiek zijn de twee belangrijkste denkrichtingen die vanaf de Griekse tijd tot de eerste helft van de 19e eeuw in praktijk zijn gebracht. Beide denkrichtingen hielden zich bezig met de nabootsing van de natuur, maar ze verschilden in het doel en de methode van het nabootsen van de natuur, evenals in het soort natuur dat ze probeerden te imiteren. De centrale theorie van het classicisme is de imitatie van het mooie, en het belangrijkste doel van imitatie voor de classicisten was de natuur in ons, het menselijk lichaam. Ze geloofden dat we door navolging van de natuur uiteindelijk een esthetisch ideaal kunnen bereiken. Ze imiteerden de natuur echter niet zoals die is; ze geloofden dat de hele natuur zowel mooi als gebrekkig is, dus probeerden ze de mooie delen te imiteren en de gebrekkige delen te corrigeren om een geïdealiseerde versie van schoonheid te creëren. Deze classicistische benadering was gebaseerd op een antropocentrische kijk op de natuur, met een sterke neiging om de natuur te idealiseren en opnieuw vorm te geven door de menselijke blik.
Pas in de Romantiek, die begon in de 18e eeuw, haalde de natuur, of het landschap, de mens in als het belangrijkste object van imitatie in de kunst. Romantici zagen de natuur als primair, krachtig en perfect, terwijl mensen erdoor in het niet vielen. Romantici waren zelfs bang dat de natuur de menselijke macht zou overweldigen. In plaats van de natuur te imiteren zoals die is, wilden ze de grootsheid ervan benadrukken, dus schilderden ze haar af als dynamisch, alsof ze leefde. Ze legden vooral de nadruk op menselijke emoties en verbeeldingskracht, en probeerden door middel van kunst uitdrukking te geven aan het ontzag dat mensen voelden tegenover de ruige schoonheid van de natuur. Deze trend stond in contrast met de classicistische kijk op de natuur en leidde tot een heroverweging van de natuur als een enorme entiteit buiten menselijke controle.
Tegen het midden van de 19e eeuw evolueerde de westerse samenleving van een agrarische naar een volledig geïndustrialiseerde samenleving, en het modernisme was de artistieke school die ontstond. Kunstenaars uit deze periode lieten een nieuwe kijk op de natuur zien als reactie op de veranderende tijden. De classici en romantici hadden gesproken over het imiteren van de natuur, althans in theorie, maar modernistische kunstenaars, die geloofden in de vooruitgang van de technologie, zagen de natuur niet langer als een object van imitatie. Ze geloofden dat de natuur, onaangetast door mensenhanden, inherent gebrekkig was en veroverd moest worden. Voor hen waren de enige objecten die mooier waren dan de natuur de objecten die door menselijke kracht waren gecreëerd. Modernistische kunstenaars gebruikten de natuur als onderwerp voor hun kunst, maar presenteerden deze als iets anders dan wat ze werkelijk was om de grootsheid van de menselijke geest te laten zien. In tegenstelling tot eerdere opvattingen over de natuur was dit een krachtige uitspraak van het geloof dat mensen de natuur konden domineren en wijzigen.
Na de tragedies van de Eerste en Tweede Wereldoorlog te hebben meegemaakt, kwamen hedendaagse kunstenaars in het Westen echter in opstand tegen de modernistische kijk op de natuur, die pleitte voor de humanisering van de natuur. Vooral ecologische kunstenaars pleitten voor een terugkeer naar de natuur om een wereld te genezen die geteisterd werd door wetenschappelijke en technologische beschaving. Ze geloofden dat het menselijke rationele denken de aard van de natuur niet volledig kon vatten, en ze streefden naar een vreedzame relatie tussen mens en natuur door middel van kunst die de natuur imiteert. De imitatie van ecologische kunstenaars is echter niet bedoeld om de natuur te reproduceren zoals die is, maar eerder om de waarden en de geest van de natuur te imiteren. Ze geloofden dat ware kunst zo perfect in harmonie moest zijn met de natuur dat een door de mens gemaakt product een product van de natuur kon lijken. Vanuit hun standpunt is het belangrijk om de aard van de natuur te begrijpen en te respecteren, wat kan worden gezien als een poging om via kunst een manier te vinden waarop mens en natuur weer naast elkaar kunnen bestaan.
De geschiedenis van de westerse kunst is geëvolueerd om deze verschillende perspectieven op de natuur te weerspiegelen, waarbij kunstenaars uit verschillende tijdperken de natuur op verschillende manieren interpreteren en vertegenwoordigen, afhankelijk van hun filosofische ideeën en de context van hun tijd. Deze veranderingen hielpen de kunst weg te duwen van louter imitatie en naar een diepere reflectie op de natuur, en de natuur blijft vandaag de dag een belangrijk onderwerp van de kunst.
